Iste’molchiga nuqsonli tovar sotilishi mumkin.
Bunday holda iste’molchi o‘z xohishiga ko‘ra quyidagilarni talab qilishga haqli:
- tovarni shunday markali tovarga almashtirib olish;
- tovarni boshqa markali (modelli) tovarga almashtirib, narxini qayta hisob-kitob qilish;
- nuqsonlarni bepul bartaraf etishni yoki xarajatlarni qoplashni talab qilish;
- narxni kamaytirishni talab qilish;
- shartnomani bekor qilish va ko‘rilgan zararni qoplashni talab qilishga haqli.
Mazkur huquqlarni amalga oshirish uchun tovarning nuqsoni quyidagi muddatlarda aniqlangan bo‘lishi lozim:
- tovarning kafolat muddati yoxud yaroqlilik muddati mobaynida;
- kafolat muddati va yaroqlilik muddati belgilanmagan tovarlar bo‘yicha 6 oy mobaynida;
- ko‘chmas mulk iste’molchiga sotilgan kundan boshlab 2 yil ichida.
Nuqsonli tovar sotuvchiga quyidagilar bilan birga qaytariladi:
- tovarning kassa (tovar) cheki;
- tovarning texnik pasporti (ayrim tovarlar uchun).
Iste’molchi sifatsiz oziq-ovqat tovari sotib olsa, 24 soat ichidagina uni:
- almashtirish;
- narxini kamaytirish;
- nuqsonni bartaraf etish va zararni qoplash talabini qo‘yish huquqiga ega.
- Iste’molchi sifatli nooziq-ovqat tovarini (masalan, sovun, idish-tovoq, o‘yinchoqlar, kantselyariya mollari va shu kabilar) sotib olgan kunidan boshlab 10 kun ichida ayni shunday tovarga almashtirib olishga haqli.
- Agar sotuvchida bunday tovar mavjud bo‘lmasa, iste’molchi to‘langan pulni qaytarib olishi mumkin.
- Almashtirilayotgan tovarlarning narxida tafovut bo‘lsa, qayta hisob-kitob qilinadi.
Sotuvchi tomonidan nuqsonli tovarni almashtirib berish rad etilsa:
Zarur sifatdagi, qaytarib olinmaydigan yoki shunga o‘xshash tovarga almashtirilmaydigan tovarlar ro‘yxati
Nuqsonli tovarni almashtirish va nuqsonni bartaraf etish
Tovarning nuqsonlari aniqlanganda, shu kundan boshlab 7 kunlik ichida tovar ayni shunday markali tovarga almashtiriladi.
Muddat uzaytirilishi mumkin, agar:
- O‘tkazib yuborilgan har bir kun uchun sotuvchi (ishlab chiqaruvchi) tovar bahosining 1 foizi miqdorida iste’molchiga penya to‘laydi.
Tovarning kafolat muddati mobaynida nuqsonlar topilganda, uni bepul bartaraf etish muddati
- sotuvchi bartaraf etsa - 20 kun ichida;
- ishlab chiqaruvchi bartaraf etsa - 10 kun ichida.
- Iste’molchi kafolat muddati tugaganidan keyin ham tovarning nuqsonlarini bepul bartaraf etishni talab qilishi mumkin.
Ta’mirlash davrida iste’molchiga berib turish (almashtirish) to‘g‘risidagi talab tatbiq etilmaydigan tovarlar
- Avtomobillar, mototsikl, tirkama va nomerli agregatlar;
- Mebelь;
- Pardoz buyumlari sifatida va tibbiy maqsadlarda foydalaniladigan maishiy elektr priborlari (elektrbritvalar, elektrofenlar va b.);
- Mahsulotlarni termik qayta ishlash va ovqat tayyorlash uchun foydalaniladigan maishiy elektr priborlari (maishiy SVCh pechlari, elektrpechlar, tosterlar va b.).
Sotuvchi (ishlab chiqaruvchi) tomonidan quyidagi holatlarda tovar bahosining 1 foizi miqdorida penya to‘lanadi
- iste’molchining vaqtincha foydalanish uchun tovar berib turish haqidagi talabini bajarish kechiktirilgan har bir kun uchun;
- nuqsonlarni bartaraf etish muddatlarini ortiqcha kechiktirilgan har bir kun uchun.
Sotuvchi (ishlab chiqaruvchi) nuqsonli tovarni almashtirmasa, qaytarib olmasa yoki nuqsonni bartaraf etmasa vakolatli organlarga murojaat etish mumkin.