Шрифт ўлчами
Кўриниш
Истеъмолчи товар (иш, хизмат) эркин танлаш ва унинг тегишли даражада сифатли танлаш ҳуқуқига эга.
Агар тарафларнинг келишувида бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, истеъмолчи томонидан тўланган пул суммасини унга қайтариш товар учун ҳақ тўлаш қандай шаклда амалга оширилган бўлса, худди шундай шаклда амалга оширилади.
Сотувчи белгиланган муддатда ноозиқ-овқат товарлари сақланиб қолган ҳолда қабул қилишни рад этишга ҳақли эмас.
Агар сотувчи узрсиз сабабларга кўра товарни қайтариб олишдан ёки товарни алмаштиришдан бош тортса, у ҳолда Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш агентлигига (тел.1159) мурожаат қилишингиз керак.
Истеъмолчининг ҳуқуқлари бузилган тақдирда, у судга мурожаат қилишга ҳақлидир. Даъволар, агар қонун ҳужжатларида бошқача қоида белгиланмаган бўлса, жавобгар, истеъмолчи жойлашган ердаги ёки зарар етказилган жойдаги судга тақдим этилади.
Истеъмолчилар ўз ҳуқуқларининг бузилиши билан боғлиқ даъволар бўйича, шунингдек, товар (иш, хизмат)лар хавфсиз бўлиши уларнинг сифати устидан назоратни амалга оширувчи давлат органлари, истеъмолчиларнинг жамоат бирлашмалари истеъмолчининг (истеъмолчилар номуайян доирасининг) манфаатларини кўзлаб қўзғатиладиган даъволар бўйича давлат божи тўлашдан озод қилинадилар.
✅ “Давлат божи тўғрисида”ги қонунинг 8-моддасига асосан, истеъмолчилар — ўз ҳуқуқлари ва қонуний манфаатлари бузилиши билан боғлиқ даъволар юзасидан Фуқаролик ишлари бўйича судларда давлат божини тўлашдан озод қилинган.
✅ Агар товар (иш, хизмат) ҳақида нотўғри ёки етарли даражада тўлиқ бўлмаган маълумот берилганлиги, зарур истеъмол хоссаларига эга бўлмаган товар (иш, хизмат) сотиб олинишига сабаб бўлса, истеъмолчи шартномани бекор қилишга ва ўзига етказилган зарарнинг қопланишини талаб қилишга ҳақлидир. ✅ Нотўғри реклама оқибатида сотиб олинган товар (иш, хизмат) туфайли истеъмолчига етказилган зарар ишлаб чиқарувчи (ижрочи, сотувчи) томонидан тўлиқ ҳажмда қопланиши лозим.
✅ Товарда кафолат муддати давомида топилган нуқсонларни сотувчи истеъмолчи тегишли талаб қўйган пайтдан эътиборан 20 кун ичида, ишлаб чиқарувчи эса, 10 кун ичида бепул бартараф этиши лозим.
✅ Истеъмолчининг ҳуқуқлари бузилиши туфайли унга етказилган маънавий зарар етказган шахс ҳақ тўлаши лозим. Маънавий зарар учун тўланадиган ҳақ миқдорини суд белгилайди. Маънавий зарар учун ҳақ тўлаш мулкий зиён ва истеъмолчи кўрган зарарнинг ўрни қопланишидан қатъи назар, амалга оширилади.
✅ Нуқсонли товар сотилганда истеъмолчи, агар бу ҳол шартнома тузиш пайтида айтиб ўтилмаган бўлса, алмаштириб беришни талаб қилишга ҳақли. Кафолат муддати ва яроқлилик муддати белгиланмаган товарлар бўйича 6 ой мобайнида амалга оширилиши мумкин.